Archeologisch onderzoek in Stedum
Het zal niemand zijn ontgaan dat afgelopen voorjaar de riolering in de Stationsweg, Kampweg, Kaakstraat en Hoofdstraat is vervangen. Voor archeologen bood dat een unieke kans om in de ondergrond van Stedum te kijken. In opdracht van de gemeente Loppersum zijn de graafwerkzaamheden daarom archeologisch begeleid door RAAP Archeologisch Adviesbureau.
Omdat al snel duidelijk werd dat in Stedum veel interesse is voor het eigen verleden volgt hier een beknopt verslag van het archeologisch onderzoek met de voorlopige resultaten. Het begon met de vondst van een aantal skeletten in de Hoofdstraat. Hieruit bleek dat het kerkhof groter is dan tot nog toe gedacht. Dicht onder de bestrating zijn meerdere graven gevonden. Veel mensen vroegen wat we met de skeletten gingen doen en hoe oud de graven waren. We hebben de graven gefotografeerd, ingemeten en opgegraven. Daarbij hebben we zoveel mogelijk eigenschappen van de graven genoteerd. Het was opvallend dat de graven allen netjes oost-west georiënteerd waren, en dat de overledenen op de rug lagen, vaak met de armen over de borst gevouwen. Er is geen enkele grafgift gevonden. Deze (en andere) eigenschappen zijn een aanwijzing voor de ouderdom.
De graven zijn Christelijke graven en waarschijnlijk een paar honderd jaar oud. Momenteel liggen ze klaar om te worden herbegraven in Stedum. Na de vondst van de graven is de rest van de rioolvervanging archeologisch begeleid. Daarbij hebben we alle oude grondsporen (dat wil zeggen de resten van bijvoorbeeld huizen, sloten etc.) die tevoorschijn kwamen, gedocumenteerd. Op die manier proberen we meer te weten te komen over de geschiedenis en het ontstaan van Stedum. Een voorbeeld van een grondspoor is een brandlaag. Uit historische bronnen is bekend dat in Stedum in de middeleeuwen een grote brand heeft gewoed.
Sporen van deze brand zijn mogelijk teruggevonden in de ondergrond. Sinds de brand heeft gewoed, is de wierde alweer bijna een meter gegroeid! Nog dieper in de ondergrond is aan de rand van de wierde een pakket van plaggen op de oude kwelder gevonden; dit zou het eerste ophogingspakket van de wierde kunnen zijn. Behalve grondsporen zijn veel vondsten verzameld. Het meeste vondstmateriaal bestaat uit scherven aardewerk. Aardewerk is en was een modieus artikel, en het verandert vaak van uiterlijk en stijl in de loop van de tijd. Daarom kan het relatief makkelijk worden gedateerd. Er zijn veel scherven uit de volle middeleeuwen (ca. 1000-1500) aangetroffen, maar ook de vroege middeleeuwen (ca. 450-1000) zijn goed vertegenwoordigd. De oudste scherven lijken voorlopig uit de IJzertijd / Romeinse tijd (ca. 800 voor Chr.-400 na Chr.) te komen. Dat klopt met het huidige gangbare idee dat Stedum in de IJzertijd moet zijn ontstaan. Als alle rioleringswerkzaamheden in Stedum afgerond zijn, zal worden begonnen met de uitwerking van alle vondsten en bevindingen. Uiteraard doen wij hier graag verslag van in de Stedumer.
De graven zijn Christelijke graven en waarschijnlijk een paar honderd jaar oud. Momenteel liggen ze klaar om te worden herbegraven in Stedum. Na de vondst van de graven is de rest van de rioolvervanging archeologisch begeleid. Daarbij hebben we alle oude grondsporen (dat wil zeggen de resten van bijvoorbeeld huizen, sloten etc.) die tevoorschijn kwamen, gedocumenteerd. Op die manier proberen we meer te weten te komen over de geschiedenis en het ontstaan van Stedum. Een voorbeeld van een grondspoor is een brandlaag. Uit historische bronnen is bekend dat in Stedum in de middeleeuwen een grote brand heeft gewoed.
Sporen van deze brand zijn mogelijk teruggevonden in de ondergrond. Sinds de brand heeft gewoed, is de wierde alweer bijna een meter gegroeid! Nog dieper in de ondergrond is aan de rand van de wierde een pakket van plaggen op de oude kwelder gevonden; dit zou het eerste ophogingspakket van de wierde kunnen zijn. Behalve grondsporen zijn veel vondsten verzameld. Het meeste vondstmateriaal bestaat uit scherven aardewerk. Aardewerk is en was een modieus artikel, en het verandert vaak van uiterlijk en stijl in de loop van de tijd. Daarom kan het relatief makkelijk worden gedateerd. Er zijn veel scherven uit de volle middeleeuwen (ca. 1000-1500) aangetroffen, maar ook de vroege middeleeuwen (ca. 450-1000) zijn goed vertegenwoordigd. De oudste scherven lijken voorlopig uit de IJzertijd / Romeinse tijd (ca. 800 voor Chr.-400 na Chr.) te komen. Dat klopt met het huidige gangbare idee dat Stedum in de IJzertijd moet zijn ontstaan. Als alle rioleringswerkzaamheden in Stedum afgerond zijn, zal worden begonnen met de uitwerking van alle vondsten en bevindingen. Uiteraard doen wij hier graag verslag van in de Stedumer.
Stedum_foto 1: Eén van de aangetroffen graven.
Stedum_foto 2: Duidelijk spoor (gedempte sloot) in gegraven in de natuurlijke klei.
Een dik pakket met verschillende ophogingslagen van de wierde.
Vermoedelijke brandlaag met veel verbrande leem en houtskool
Pakket van plaggen op de oude kwelder.
Rioolwerkzaamheden in Stedum
, Marlies van Kruining, RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V.
