24 januari 2025

Herstel Occo Reintiesheerd Stedum

Aan de Delleweg in Stedum staat de imposante kop-hals-rompboerderij Occo Reintiesheerd. Het dwarse voorhuis, de hoofdschuur en de bijschuur vormen samen een rijksmonument. Ook het aangelegen wierdencomplex maakt duidelijk dat aan de Delleweg in Stedum een waardevol cultuurlandschap ligt.
Cultuur- en architectuurhistorisch belang
Occo Reintiesheerd heeft landschappelijk een hoge monumentwaarde. De grote historische kop-hals-rompboerderij is gelegen op een hoog stuk voormalig bouwland. Daarnaast heeft de boerderij ook waarde als de historische opvolger van een vlak daarbij gelegen boerderij die vermoedelijk een zeer oude oorsprong had. Het complex van wierden maakt duidelijk dat het hier om een waardevol oud cultuurlandschap gaat.

Het voorhuis en de hals hebben een hoge monumentwaarde door de uitwendige eclectische architectuur. Ook het rijke interieur met stukwerkplafonds, haardpartijen en vensterbanken dragen bij aan de monumentwaarde. De hoofdschuur en bijschuur hebben een hoge monumentwaarde door de authentieke vorm en gevels. Ook is de indeling en de eenvoudige sobere historische inrichting kenmerkend.
Wierdencomplex Stedum-de Weer
De boerderij ligt op een hoog gelegen voormalig perceel bouwland. Tevens grenst het perceel aan een complex van tenminste drie wierden dat bekend is als Stedum-de Weer. Dit wierdencomplex is in de tweede helft van de vroege middeleeuwen opgeworpen op een kwelderrug aan de westelijke rand van de Fivelboezem. Aan de noordzijde grensde de wierde aan een getijdengeul, bekend onder de naam Delle. De Delleweg is in oorsprong vermoedelijk de voortzetting van de kwelderrug of oeverwal van de Delle.
Blik op de toekomst
Door de gaswinning in Groningen heeft de boerderij aardbevingsschade opgelopen. De laatste eigenaren hebben de boerderij vervolgens verkocht aan de NAM. Daarna heeft de NAM de boerderij in 2017 overgedragen aan Het Groninger Landschap. Dankzij de overdracht blijft het monumentale karakter van de boerderij gegarandeerd.

Het plan is om net als in De Haver en Melkema de woonfunctie te verplaatsen naar de schuur. Bij Occo Reintiesheerd wordt de woonfunctie gerealiseerd in de bijschuur van de boerderij. Op deze manier koopt Het Groninger Landschap tijd om zo over een aantal jaar opnieuw te kijken naar de bevingen en grond.

Planning
In januari 2022 hebben we de aanbesteding afgerond. De eerste verbouw- en herstelwerkzaamheden worden nu uitgevoerd. Zo wordt er hard gewerkt om de oorspronkelijke en authentieke rietenbedekking van het dak in ere te herstellen, zoals op de foto’s hieronder ook te zien is.
Eind april 2022 werd het riet en de asbestbeplating volledig verwijdert van het dak. Op de onderstaande foto’s zie je de prachtige gebintconstructie van de hoofdschuur uit 1860 en de bijschuur uit 1890.

Tekst: Het Groninger landschap Foto’s: A de Graaf