Rubber beschermt molen tegen bevingen

De anderhalve eeuw oude pelmolen Zeldenrust in Westerwijtwerd krijgt een gloednieuw aardbevingsbestendig fundament om het gevaarte tegen bodemschokken te beschermen. Het is het eerste monument in ons land waarbij de zogeheten base isolation-techniek wordt toegepast. Rubber blokken onder het fundament vangen straks aardschokken door bevingen op. Eigenaar Het Groninger Landschap en de NAM hebben in grote lijnen overeenstemming bereikt over het pilot project.
De molen werd gebouwd in 1841, brandde vier jaar later af en werd vervolgens weer herbouwd. Het gevaarte, sinds 2007 eigendom van Het Groninger Landschap, verkeert in slechte staat.
Base isolation
,,Een goed gefundeerde molen kan heel wat hebben, het is immers ook een werktuig. Deze molen heeft last van de waterstand. Maar het gaat vooral om het fundament, dat is niet goed, waardoor hij verzakt. Door de aardbevingen is het niet beter geworden. Bij een flinke beving kan hij voorover vallen, op het molenaarshuis dat er staat”, zegt Hugo Dokter van Het Groninger Landschap.
Na uitgebreide studie en overleg werd besloten voor het herstel van de molen gebruik te maken van base isolation, een techniek die in Italië, Nieuw-Zeeland en Japan al veel is toegepast.
En eerder dit jaar ook bij de tijdelijke school in Loppersum. Daar kwamen dikke rubberen strips tussen de fundering en het gebouw. Op die manier wordt voorkomen dat bij bevingen de muren en het gebouw te zwaar worden belast. Het gebouw wordt als het ware afgeschermd van de beweging van de grond.
Geen aantasting monument
Dokter zegt dat het een ingrijpende kluis wordt. De vloer in de molen wordt eerst verwijderd, waarna een kuil wordt gegraven. 18 meter lange funderingspalen worden in de grond geschroefd. Daarop komt een metalen hulpconstructie, waaronder een betonnen bak wordt aangelegd. Uiteindelijk komen er stevige rubber kussens tussen deze bak en de eveneens betonnen vloerplaat.
,,Het rubber absorbeert de kracht van aardbevingen. Als de bak schudt, beweegt de molen niet mee”, zegt Dokter. Hij vindt het een ideale oplossing. ,,Je ziet er bijna niets van, het meeste zit onder de grond. Zo wordt het monument niet aangetast. Je kunt er ook een zware stalen constructie om heen zetten, maar dat willen we juist niet.”
Dokter hoopt dat de klus nog deze herfst begint.
Base isolation
,,Een goed gefundeerde molen kan heel wat hebben, het is immers ook een werktuig. Deze molen heeft last van de waterstand. Maar het gaat vooral om het fundament, dat is niet goed, waardoor hij verzakt. Door de aardbevingen is het niet beter geworden. Bij een flinke beving kan hij voorover vallen, op het molenaarshuis dat er staat”, zegt Hugo Dokter van Het Groninger Landschap.
Na uitgebreide studie en overleg werd besloten voor het herstel van de molen gebruik te maken van base isolation, een techniek die in Italië, Nieuw-Zeeland en Japan al veel is toegepast.
En eerder dit jaar ook bij de tijdelijke school in Loppersum. Daar kwamen dikke rubberen strips tussen de fundering en het gebouw. Op die manier wordt voorkomen dat bij bevingen de muren en het gebouw te zwaar worden belast. Het gebouw wordt als het ware afgeschermd van de beweging van de grond.
Geen aantasting monument
Dokter zegt dat het een ingrijpende kluis wordt. De vloer in de molen wordt eerst verwijderd, waarna een kuil wordt gegraven. 18 meter lange funderingspalen worden in de grond geschroefd. Daarop komt een metalen hulpconstructie, waaronder een betonnen bak wordt aangelegd. Uiteindelijk komen er stevige rubber kussens tussen deze bak en de eveneens betonnen vloerplaat.
,,Het rubber absorbeert de kracht van aardbevingen. Als de bak schudt, beweegt de molen niet mee”, zegt Dokter. Hij vindt het een ideale oplossing. ,,Je ziet er bijna niets van, het meeste zit onder de grond. Zo wordt het monument niet aangetast. Je kunt er ook een zware stalen constructie om heen zetten, maar dat willen we juist niet.”
Dokter hoopt dat de klus nog deze herfst begint.
Dagblad van het Noorden,